طوطیا نیوز: یکی از نمادهای قدرت در ایران باستان "ریتون" یا جام های زرین است که به شکل حیوانات مختلف ساخته میشدند، مهم ترین ریتون موزههای ایران جام قدرتی به شکل بز است.
به گزارش طوطیا نیوز، "تکوک" یا "ریتون" جام شیپوری است که در انتها به یک نماد حیوانی تغییر شکل میدهد. در ایران باستان هر حیوانی نمادی از یک مفهوم بوده و اشکال حیوانی به شکلهای گستردهای در آثار برجای مانده از دوران ایران پیش از اسلام به چشم میخورد. پیشینیان معتقد بودند که در گذشته زمانی که فردی از این ریتونها چیزی مینوشیده، احساس قدرت حیوان بر او وارد شده و باعث چیرگی و بزرگی او میگشته است.
در بخش ایران باستان موزه رضا عباسی، یکی از مهمترین آثار موزهای در ایران و مهمترین "ریتون" موزههای ایرانی قرار دارد. تکوک بزرگ و با شکوه به شکل یک بز که از دو هزار و 700 سال پیش به دست آمده است. این ریتون را مادها سراسر از طلا ساختند و دقت و ظرافتی که در ساخت آن وجود دارد بینظیر است. علاوه بر ارزش اثر، در پیچ و تاب شاخها و جزئیات صورت این بز میتوان مهارت صنعتگران ایرانی در دوران باستان را نیز مشاهده کرد. ریتون بز که شاهکار دوران مادها محسوب می شود. در سال 1945 در یک قلعه باستانی در نزدیکی سقز به تان تپه زیویه کشف شد.
تپه قلعه زیویه یا قلعه زیویه مربوط به سدهٔ 3 و 4 ه.ق است و در شهرستان سقز، روستای زیویه واقع شده و این اثر در تاریخ 10 مهر 1380 با شمارهٔ ثبت 4018 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است لازم به ذکر است که این ده متعلق به خانواده کیخسروی از ایل فیض اله بیگی بوده است. از این بنای تاریخی در سالنامههای آشوری ذکری به میان آمده است و بیان شده که به دنبال شورش و طغیان اقوام مانایی (سده نهم تا ششم پیش از میلاد) از طریق قلعه این تپه عملیاتهای جنگی صورت گرفته است.
اعتبار و شهرت جهانی زیویه به سال 1325 بازمیگردد که در اثر عوامل جوی و ریزش برف و باران قسمتی از راس تپه تخریب و آثار و اشیاء به صورت اتفاقی کشف شدند. اولین عملیات باستانشناسی در این منطقه توسط رابرت رایسون آمریکای در سال 1945 انجام گرفت.